در مقاله قبل، به گوشه‌ای از نقش مدیر منابع انسانی در حوزه‌ی استخدام نیروی جدید، پرداختم. با اینکه مبحث استخدام و جذب نیرو، یکی از مهمترین مباحث مدیریتی است، ولی پرداختن به کلیه‌ی جزئیات این مبحث، در این وادی نمی‌گنجد. لذا در این نوشته، قصد دارم مروری تیتروار بر وظایف این واحد، داشته باشم.

به‌طورعام، می‌توان ادعا کرد که رسیدگی به کلیه مسائل انسانی مربوط به سازمان و پرسنل آن، از وظایف این واحد است. این مسائل را می‌توان به شکل زیر دسته‌بندی نمود:

  • مدیریت فرآیند جذب نیروی انسانی (شامل برنامه‌ریزی نیروی انسانی، تأمین منابع انسانی، گزینش، استخدام و تثبیت آن‌ها در سازمان)
  • مدیریت فرآیند استعفا و ترک سازمان
  • طراحی و برنامه‌ریزی آموزش کارکنان و مدیران
  • طراحی نظام حقوق و دستمزد و سیستم پاداش و تنبیه کارکنان
  • طراحی سیستم پاداش و تنبیه کارکنان
  • طراحی شغل و غنی‌سازی شغلی
  • تجزیه و تحلیل شغل
  • برنامه‌ریزی برای ارزیابی عملکرد کارکنان و حصول اطمینان از استقرار نظام ارزیابی عملکرد
  • کمک به استفاده بهینه و مدیریت استراتژیک منابع انسانی
  • همسوسازی کارکنان جدید با سازمان و فرهنگ سازمانی
  • برنامه‎ریزی برنامه‌های رفاهی و انگیزشی برای کارکنان
  • تفسیر قوانین و آیین‎‌نامه‎های اداری وداخلی سازمان
  • طراحی سیستم انضباط
  • طراحی سیستم بهداشت و ایمنی محیط کار

تمامی موارد ذکر شده، اشاره به نقش اساسی مدیریت منابع انسانی در تسهیل استفاده بهینه از تخصص‌ها و مهارت‌های کارکنان سازمان دارد. هرچند هنوز هم مدیرانی هستند که برای این موارد اهمیت زیادی قائل نبوده و نتایج منفی آن ‌(مانند جابجایی زیاد کارکنان، عدم به روز بودن تخصص کارمندان، نارضایتی کارکنان و...) را هزینه نمی‎بینند. اگرچه وجود واحدی مجزا، در شرکت‌های کوچک و متوسط خیلی ضروری نیست و این امور را یکی از مدیران (اغلب مدیر داخلی یا مدیر مالی) به‌عهده دارد، در عین حال در سازمان‌های بزرگی که پایبند به چارت و رعایت سلسله مراتب سازمانی هستند، برقراری ارتباط بین کارمندان و مدیران به واسطه‌ی این واحد انجام گرفته، همچنین مدیران بالادستی از شناختی که این واحد نسبت به کارکنان دارد، برای برنامه‎ریزی‎ و تغییرات لازم در برنامه‌های استراتژیک سازمان، بهره می‎برند.